با بزرگان : فریدون اسماعیلزاده
عکسهایی از زنده یاد فریدون اسماعیلزاده و نعمت الله اخضری
اسماعیلزاده از نخستین کسانی بود که در همدان کوهنوردی فنی و سنگنوردی را پایه گذاردند؛ او در نیمه اول دهه چهل نخستین صعود کلاهک قله الوند را به انجام رساند.
فریدون اسماعیل زاده - حسین والیزادگان - اکبر سلاحی و محمد پرورن
در زیر فهرست مهم‌ترین کارهای اسماعیلزاده را می‌بینید. باید یادآور شد که او کوهنورد پرکاری بود اما جزئیات تمام کارهای او از جمله مسیرهایی را که در بیستون و روی سنگ کوتاه‌های بندیخچال باز کرده را در دسترس نداریم.
یادگار 37 ساله مرحوم اسماعیل زاده و همنوردانش بر قله میل بارسا ( برج سنگی منشاد ) یزد
به تاریخ 1354/4/25
1339 آغاز همکاری با هیات کوهنوردی همدان
1342 بازدید از غار علی‌صدر و شناسایی دالان‌های مختلف آن
1344 شرکت در کنگره سوم کوهنوردی کشور
1345 شرکت فعال در ساخت پناهگاه میدان میشان الوند
1347 شرکت در کلاس هیاس نوشل مربی اتریشی
1351 صعود زمستانی قله قزل ارسلان
1352 صعود گروه آلمانی‌ها در علم‌کوه (دومین صعود یک گروه شهرستانی)
1353 صعود دیواره علم‌کوه از مسیر هاری‌ر‌ست - امیر علایی (نخستین صعود یک تیم شهرستانی از دیواره علم‌کوه)
1355 نخستین صعود زمستانی قله منشاد (منطقه شیرکوه)
1356 صعود تکی «مسیر همدانی‌ها» در بیستون (در گشایش مسیر هم شرکت داشته )
1362 نخستین صعود زمستانی قله کل‌جنون
1363 صعود زمستانی گروه آلمانی‌ها (هم‌زمان با یک تیم دیگر نخستین صعود زمستانی گروه)
1364 صعود یخچال هرم داغ (احتمالا نخستین صعود)
1364 تلاش برای صعود زمستانی دیواره شمالی علم‌کوه
1365 نخستین صعود زمستانی خط‌الرأس جوپار
1365 تلاش برای صعود دیواره‌های جنوبی ستیغ (خط‌الرأس) دنا
1366 گشایش «مسیر همدانییها» روی دیواره علم‌کوه (این مسیر در سال 1369 بدون حضور اسماعیلزاده تکمیل شد.)
1368 شرکت در کنگره کوهنوردی کشور (عضو کمیسیون فنی)
1369 شرکت در برنامه صعود زمستانی دیواره شمالی علم‌کوه
1370 پیمایش خط‌الرأس البرز مرکزی از غرب دماوند تا جنوب علم‌کوه
1371 پیمایش ستیغ زردکوه از گردنه چری تا هفت تنان
1371 شرکت در کلاس‌های آلن رنو، مربی فرانسوی
1371 پیمایش زمستانی ستیغ کلاه قاضی، یخچال، کلاغ‌لان،دائم برف، قزل ارسلان در منطقه الوندی
1372 نخستین پیمایش زمستانی ستیغ خلنو - آزادکوه
1374 همکاری با «کمیسیون صعودهای برگزیده» در فدراسیون کوهنوردی
1374 تلاش برای پیمایش خط‌الرأس ماز (دوبرار)
1375 نخستین پیمایش زمستانی ستیغ ماز از گردنه امامزاده هاشم تا برج قره‌داغ ( ده هویر)
از 1376 تا 1383 صعود چند صد قله در سراسر ایران و شناسایی و تهیه گزارش و عکس از آنها.
اسماعیلزاده طی سال‌هایی طولانی و به شکلی پیوسته کوهنوردی کرد. با عضویت در گروه‌ها به تربیت جوانان علاقه‌مند پرداخت و بر سیر کوهنوردی با تجربه تهران تاثیر گذاشت. حتی می‌توان از «مکتب اسماعیلزاده» در کوهنوردی ایران سخن گفت؛ مکتبی که مشخصه‌های آن عبارت‌اند از تلاش برای یافتن هدف‌های نو روی سنگ‌های کوتاه و دیواره‌های بلند و اجرای صعودهای دشوار زمستانی (چه بر دیواره‌ها و چه روی ستیغ‌های طولانی) با تکیه بر تمرین‌های ورزشی مداوم در طول هفته.
از اوایل دهه شصت که به تهران آمد در بیشتر جمعه‌ها از صبح تا غروب و در چند روز دیگر بعدازظهرها در بندیخچال سخت تمرین می‌کرد. او روی سنگ کوتاه‌های بند یخچال مسیرهایی را مشخص می‌کرد و تا از همه ان صعود نمی‌کرد، از کار دست برنمی‌داشت و در عین حال مشوق همه سنگ‌نوردان حاضر در منطقه بود.
از اوایل دهه 70 خورشیدی که سنگنوردی ورزشی و کار در سالن در ایران باب شد، اسماعیلزاده دست کم هفته‌ای سه روز در سالن سنگنوردی شیرودی حضور داشت و ساعت ها با جدیت کار می‌کرد.
او که در زندگی حرفه‌ای خود سال‌ها آموزگاری کرده بود، پشتکار و علاقه شگفت‌انگیزی در کار با نوآمدگان داشت. به جرأت می‌توان گفت که نسلی از بهترین کوهنوردان و سنگ‌نوردان مسابقه‌دهنده ایران از آموزش‌ها و تشویق‌های او بهره برده‌اند. به ویژه می‌توان از سنگ نوردان گروه‌های آرش (تهران) و بابک (همدان) نام برد که به راستی پرورش‌یافته مکتب اسماعیلزاده بودند.
فریدون اسماعیلزاده ازکوه‌نوردان و سنگ‌نوردان پیشکسوت کشور، روز ١٦ آبان، دار فانی را وداع گفت. وی نخستین کسی بود که دالان‌های متعدد و محوطه‌های وسیعی از غار علی‌صدر را مورد شناسایی قرار داد.
اسماعیلزاده که دوران بازنشستگی آموزگاری خود را سپری می‌کرد، در سال ١٣١٩ در همدان متولد شد. از اواخر دهه‌ی ٣٠ و در سنین نوجوانی، کوهنوردی را در کنار «محمود اجل» که از بنیان‌گذاران کوهنوردی جدید در ایران بود، آغاز کرد و به همکاری جدی با هیأت کوهنوردی همدان پرداخت. او در سال١٣٤٢ و درحالی‌که تنها ٢٣ سال سن داشت، با تیوب خودرو وارد دریاچه‌ی غار علی‌صدر شد و موفق گردید که به همراهی گروه کوهنوردی «متحد» دالان‌های طولانی این غار را شناسایی کند.
 فریدون اسماعیلزاده (١٣٨٤–١٣١٩)
|
علاوه بر این، اسماعیلزاده طی بیش از چهار دهه کوهنوردی و سنگنوردی، صعودهای متعددی را به دیواره‌ی بیستون و علم‌کوه به انجام رساند و خط الرأس بسیاری از کوهستان‌های ایران مانند دنا، زردکوه، اشتران‌کوه و البرز مرکزی را طی کرد.
او احترام زیادی برای طبیعت قائل بود و به گفته‌ی دوستانش او از معدود کوه‌نوردانی بود که همیشه از مسیر کوه‌پیمایی، یادداشت برمی‌داشت. یادداشت‌هایی که شامل ارتفاع منطقه، آب و هوا، چگونگی صعود و اطلاعات مغتنمی از بومی‌های منطقه بود. وی شاگردان زیادی را به جامعه‌ی کوهنوردان ایران عرضه کرد؛ چندان‌که بسیاری از صعودکنندگان ایرانی به قله‌های خارجی و نیز تعدادی از قهرمانان سنگنوردی ایران در زمره‌ی شاگردان وی قرار می‌گیرند.
آخرین کار سترگ فریدون اسماعیلزاده تهیه‌ی گزارش و عکس از صعود به حدود ٦٠٠ تا ٧٠٠ قله‌ی بالای ٣٠٠٠ متر در ایران بود که وی به رغم بیماری و کاهش توان جسمی آن را با جدیت پی‌گیری کرد. این کار از سال ٧٦ تا ٨٣ به طول انجامید و منجر به تدوین کتابی شد که هم‌اینک در دست چاپ است و در کنار کتاب ارزشمند حاج‌علی رزم‌آرا که اداره‌ی جغرافیای ارتش در دهه‌ی ٢٠ آن را چاپ کرد، دومین کتاب مرجع و مهم درباره‌ی کوه‌های ایران به‌شمار می‌رود.
شادروان اجل ایستاده از سمت راست،و شادروان اسماعیل زاده نشسته از سمت راست.و شادروان ابریشمی در سمت چب نشسته. و برخی دیگر از کوهنوردان بیشکسوت در تصویر مشاهده میشوند.
او از جمله‌ی کوهنوردان این ملک بود که سابقه‌ی فرهنگی درخورتوجهی هم داشت، سابقه‌ای که نسل قدیمی کوهنوردان ایرانی به آن مفتخر است. نسلی که وقتی فرصتی برای استراحت در کوهستان پیدا می‌کرد نامه‌ی رستم فرخ‌زاد به یزدگرد ساسانی را می‌خواند.
منابع :
نویسنده - عباس محمدی
هامون