کوهنوردی، حادثه، قانون (حشمت حیدریان- عباس محمدی*) بخش 5

اثر حقوقی حادثه. وقوع حادثه در کوهستان دارای تاثیرات حقوقی است. لذا تهیه ی گزارش کامل از چگونگی وقوع حادثه و مشخص نمودن مرتکب و حقایق، چه از نظر کشف و بیان حقیقت (انتقال تجربه برای دیگر کوه نوردان) و چه برای دفاع در مراجع قضایی(ارایه ی دلیل) امری پسندیده است.

گزارش باید دقیق و عین واقعیت باشد، سهل انگاری در این زمینه جایز نیست و گزارش خلاف واقع می تواند مشکلاتی برای تهیه کنندگان فراهم سازد؛ جانبداری از زیان دیده یا مرتکب حادثه، در زمان دادرسی کشف خواهد شد و مجازاتی نیز در پی خواهد داشت.

به هنگام وقوع حادثه، سرپرست (یا مربی/ فرد باتجربه تر) و دیگر افراد گروه نجات و جستجو، باید با بررسی دقیق، به صورت فردی یا جمعی گزارش را به گونه ای تهیه کنند که عوامل بروز حادثه (عامل انسانی، عامل طبیعی، عامل فنی) مشخص شود. بهتر است گزارش در سه نسخه (برای مقام قضایی، برای ضبط در بایگانی گروه یا باشگاه، و نزد سرپرست یا فرد دیگری که ممکن است به دادگاه مراجعه کند) تهیه شود.

یک گزارش باید شامل اطلاعات زیر باشد:

1.    مشخصات مصدوم؛ نام، نام خانوادگی، نام پدر، تاریخ تولد، نشانی گروه، نشانی و تلفن منزل یا محل کار

2.    مشخصات ظاهری مصدوم؛ قد، وزن، رنگ چشم، رنگ مو

3.    مشخصات محل وقوع حادثه؛ شهرستان، نام کوه، ارتفاع، نقطه ی وقوع حادثه (قله، دیواره، غار و...)

4.    زمان دقیق وقوع حادثه

5.    مشخصات سرپرست یا فرد با تجربه تر گروه؛ و نام افراد حاضر در محل حادثه و نام شخص یا اشخاصی که در لحظه ی وقوع حادثه در آن نقطه بوده اند(حمایت کننده، همراه و...)

6.    نوع آسیب؛ شکسنگی، کوه گرفتگی، اغما، خون ریزی، پارگی و... مرگ(با ذکر نوع آسیب منجر به آن)

7.    چگونگی وقوع حادثه به اختصار( ذکر عوامل طبیعی، انسانی، فنی و...)

8.    شرح عملیات جستجو و نجات و کمک های اولیه با ذکر زمان های دقیق؛ زمان انتقال به مرکز درمانی و چگونگی انتقال

9.    در صورت لزوم، ذکر نام و مشخصات فردی که به نظر مقصر می رسد.

10.    نام و مشخصات سرپرست برنامه یا دیگر تنظیم کنندگان گزارش.

کار فرهنگی کوه نوردان در خانواده و جامعه

ورزش کوه نوردی دارای ارزش های گوناگون است که یکی از آن ها، کار فرهنگی است. این کار با انتشار گزارش های کوه نوردی و نشریه، نمایش عکس و اسلاید و فیلم، و گفتگوهای روشنگرانه انجام می شود. اعضای خانواده و دوستان ما با این کارها درمی یابند که در حرکت های ورزشی ما چه جنبه های اخلاقی و انسانی و چه مایه علاقه نسبت به طبیعت وجود دارد. و نیز درمی یابند که قلب کوه نورد جایگاه عشق به خوبی ها و لطافت است، و او برای کمک به همنورد خود از هیچ تلاشی فروگذار نمی کند.

خانواده و دوستان باید دریابند که ما خود کوهستان را برگزیده ایم و درصورت بروز حادثه، علی الاصول مسوولیتی متوجه کسی نیست و آنان نباید کسی را سرزنش کنند. نباید برای خانواده، از خود چهره ی آسیب ناپذیر در برابر حادثه های کوهستان بسازیم، و خود باید احتمال بروز اتفاق های ناگوار را برای آنان تشریح کنیم و پیش بینی های لازم را داشته باشیم. به این ترتیب خانواده، دوستان و خودِ ما، جز در مواردی که واقعا تقصیری متوجه کسی باشد، اقدام به شکایت نمی کنیم، و در این صورت هم جز با متانت و رفتار منطقی، کاری نخواهیم کرد.

*حشمت حیدریان؛ حقوقدان و کوه نورد با حدود چهل سال پیشینه ی کوه نوردی و دیواره نوردی و غارپیمایی جدی. عباس محمدی؛ کوه نورد با حدود بیست و هفت سال کوه نوردی جدی، مربی کوه نوردی و سنگ نوردی و یخ نوردی، کوه نویس.

(این مقاله، نخستین بار در گاهنامه ی انجمن کوه نوردان ایران، شماره ی 9، بهمن 1382، و سپس در روزنامه ی وقایع اتفاقیه، 30 و 31 اردیبهشت و 4 خرداد 1383 درج شد.) 

گردآوری : حمید رضا طاهر

منبع : http://www.alpineclub.ir